ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ-ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ Λεωφ. Δημοκρατίας 61 Άγιοι Ανάργυροι, 13561 Τηλ. 213-2023600 Φαξ: 210-2611683 |
ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1. | ΣΥΝΟΨΗ | 4 |
2. | ΕΙΣΑΓΩΓΗ | 6 |
ΜΕΡΟΣ Α: ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ………………………………………….9 | ||
3. | ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ-ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ | 10 |
3.1 | ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΗΜΟΥ | 10 |
3.2 | ΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ | 11 |
4. | Οργανωτική Δομή Και Στήριξη Από Τους Εμπλεκόμενους Φορείς | 14 |
4.1 | ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ | 14 |
4.2. | ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ | 15 |
5. | ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ | 20 |
ΜΕΡΟΣ Β’: ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ…………………..…………24 | ||
6. | Μεθοδολογία Απογραφής Βασικών Εκπομπών | 25 |
7. | Παραγωγή και Κατανάλωση ενέργειας: Δημοτικά Κτίρια και εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις, Φωτισμός, Οικιακός και Τριτογενής Τομέας | 26 |
7.1. | ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ | 26 |
7.1.1. | ΠΑΡΑΓΩΓΗ Η/Ε | 26 |
7.1.2. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ | 26 |
7.1.3. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ | 27 |
7.1.4. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ | 27 |
7.1.5. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ | 27 |
7.1.6. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ | 28 |
7.2. | ΆΛΛΑ ΚΑΥΣΙΜΑ | 28 |
7.2.1. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ | 28 |
7.2.2. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ: ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ | 29 |
8. | ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ | 30 |
8.1. | ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ | 30 |
8.2. | ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ | 31 |
9. | ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 | 32 |
ΜΕΡΟΣ Γ’: ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΩΣ ΤΟ 2020………………….………..34 | ||
10. | ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ & ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ | 35 |
11. | ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ | 38 |
12. | ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ | 42 |
13. | ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ | 44 |
13.1 | ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ | 44 |
13.2. | ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ | 47 |
14. | ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ | 49 |
15. | ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ | 51 |
16. | ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 | 53 |
17. | ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ | 54 |
1. ΣΥΝΟΨΗ
Ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα των Δημάρχων της Ευρώπης να υπερβούν το στόχο της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 20% έως το 2020, ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού υπέγραψε το Σύμφωνο των Δημάρχων στις 22 Μαρτίου 2011 και ξεκίνησε να προσαρμόζεται και να υλοποιεί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτό.
Στην πόλη των Αγίων Αναργύρων-Καματερού οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα υπολογίζονται σε 1.075.440,08 tCO2 ετησίως (έτος αναφοράς 2005). Ο στόχος που θέτει ο Δήμος είναι η μείωση αυτών των εκπομπών κατά 20% δηλαδή κατά 215.088 tCO2 μέχρι το 2020.
Το Σχέδιο Δράσης που καταρτίστηκε προβλέπει ενδεικτικά μέτρα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας από τους παρακάτω τομείς:
- Δημόσια κτίρια: Ενεργειακή αναβάθμιση και πιστοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Δήμου, Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των χρηστών των δημοσίων κτιρίων
- Δημοτικός φωτισμός: Χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης για κάλυψη των αναγκών σε δημοτικό φωτισμό και ανάπτυξη συστήματος τηλε-διαχείρισης του δημοτικού φωτισμού
- Οικιακός & τριτογενής τομέας: Ενημέρωση/ευαισθητοποίηση του κοινού, Δράσεις διανομής λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας, ενημέρωση για σχετικά προγράμματα
- Οχήματα & μεταφορές: Μελέτη αστικής κινητικότητας, Προώθηση Eco-driving, Βελτίωση απόδοσης δημοτικού στόλου οχημάτων
- Άλλα μέτρα: Προώθηση των ΑΠΕ, Εφαρμογή ενεργειακών κριτηρίων στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων.
Ωστόσο, είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο να τονιστεί ότι οι μεγαλύτερες μειώσεις αναμένονται από τομείς στους οποίους ο Δήμος δεν μπορεί να ασκήσει άμεση επίδραση (ιδιωτικές μεταφορές, οικιακός και τριτογενής τομέας). Για το λόγο αυτό, η επίτευξη του στόχου του 20% θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο στενής παρακολούθησης μέχρι την επόμενη αναφορά προς το Σύμφωνο των Δημάρχων σε δύο χρόνια οπότε και θα μπορούν να προταθούν νέα ή διορθωμένα μέτρα και δράσεις.
Σε κάθε περίπτωση, ο Δήμος σε συνδυασμό με τους εμπλεκόμενους φορείς της πόλης θα εξετάζει διαρκώς την εφαρμογή και νέων μέτρων στους διάφορους τομείς και θα εντατικοποιήσει την προσπάθειά του για μείωση των καταναλώσεων στον οικιακό και τριτογενή τομέα. Παράλληλα, θα εφαρμόζει σταδιακά τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στους τομείς άμεσης αρμοδιότητάς του (δημοτικά κτίρια, στόλος οχημάτων, δημοτικός φωτισμός) ώστε να αποτελέσει πρότυπο τόσο για τους δημότες του όσο και για τον τριτογενή τομέα.
Συνοψίζοντας, ο Δήμος υιοθετεί πλήρως το παρόν Σχέδιο Δράσης και δεσμεύεται για την υλοποίησή του με στόχο να φτάσει το στόχο μείωσης των εκπομπών.
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στις 9 Μαρτίου 2007 η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε τη δέσμη μέτρων «Ενέργεια για ένα μεταβαλλόμενο κόσμο», αναλαμβάνοντας μια μονομερή δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 20% έως το 2020, ως αποτέλεσμα της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης κατά 20% και του προσδιορισμού του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα σε 20%. Στο πλαίσιο αυτό, και σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Σχεδίου Δράσης της Ε.Ε. για την ενεργειακή απόδοση, οι Δήμαρχοι της Ευρώπης εκτιμώντας ότι:
− οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μοιράζονται την ευθύνη για την καταπολέμηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη με τις εθνικές κυβερνήσεις και ότι οφείλουν να αναλάβουν τη δέσμευση αυτή ανεξαρτήτως των δεσμεύσεων άλλων ενδιαφερομένων φορέων,
− τα αστικά κέντρα και οι πόλεις ευθύνονται άμεσα και έμμεσα (μέσω των προϊόντων και των υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται από τους πολίτες) για περισσότερο από το ήμισυ των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που προκύπτουν από τη χρήση ενέργειας σχετιζόμενης με την ανθρώπινη δραστηριότητα,
− η δέσμευση της Ε.Ε. για τη μείωση των εκπομπών θα μπορέσει να υλοποιηθεί μόνον με τη συνδρομή των τοπικών φορέων, των πολιτών και των ενώσεών τους,
− ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές οφείλουν να πρωτοστατήσουν στην ανάληψη δράσης και να δώσουν το καλό παράδειγμα, δεδομένου ότι αποτελούν το επίπεδο διακυβέρνησης που βρίσκεται πλησιέστερα στους πολίτες,
συμφώνησαν να υπερβούν τους στόχους που έθεσε η Ε.Ε. για το 2020, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 στις επικράτειες τους κατά τουλάχιστον 20%, μέσω της εφαρμογής ενός Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια στους τομείς δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την εντολή τους. Για το σκοπό, αυτό ξεκίνησαν την πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων όπου καλούν όλους τους Δήμους της Ευρώπης να συμμετέχουν προσχωρώντας στην πρωτοβουλία αυτή και υλοποιώντας τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή στο Σύμφωνο.
Στο Σύμφωνο, μέχρι στιγμής (Ιούλιος 2012) συμμετέχουν πάνω από 4.100 Δήμοι από την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων 83 Δήμοι από όλη την Ελλάδα.
Οι δεσμεύσεις ενός συμμετέχοντος Δήμου όπως απορρέουν από το Σύμφωνο, είναι οι παρακάτω:
− Προετοιμασία μια Βασικής Απογραφής Εκπομπών CO2 με καταγραφή των ενεργειακών καταναλώσεων τόσο των δημοτικών όσο και των ιδιωτικών κτιρίων
− Προετοιμασία του Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια, το οποίο πρέπει να υποβληθεί εντός ενός έτους από την επίσημη υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων
− Υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων για την μείωση των εκπομπών CO2, ειδικά στους τομείς ευθύνης του Δήμου (δημοτικά κτίρια, φωτισμός, οχήματα, δημοτικές προμήθειες, κτλ)
− Ανάληψη των απαραίτητων δράσεων για την κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών στο Δήμο
− Υποβολή έκθεσης αξιολόγησης τουλάχιστον ανά διετία μετά την υποβολή του Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια για αξιολόγηση, παρακολούθηση και εξακρίβωση των αποτελεσμάτων.
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού, έχοντας επιδείξει ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος και εξοικονόμησης ενέργειας, υπέγραψε το Σύμφωνο των Δημάρχων στις 22 Μαρτίου 2011 και ξεκίνησε να προσαρμόζεται και να υλοποιεί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτό.
Η πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων θεωρείται ως μία μοναδική ευκαιρία να ενωθούν όλες οι προσπάθειες και επιδιώξεις ενός Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης κάτω από ένα κοινό πρόγραμμα δράσης, και μάλιστα σε συνεργασία με αντίστοιχους Οργανισμούς από όλη την Ευρώπη και υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σημασία του εγχειρήματος έχει οδηγήσει και στην υψηλή δέσμευση της Αρχής του Δήμου, όπως αυτή εκφράζεται από τον ίδιο τον Δήμαρχο Αγίων Αναργύρων-Καματερού, ότι θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που θα τεθούν μέσω της πρωτοβουλίας αυτής.
Ο στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο Δράσης είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του Δήμου κατά 20% από τα επίπεδα του 2005 (έτος βάσης) έως το 2020. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω δράσεων στους διάφορους τομείς δραστηριότητας της πόλης, οι οποίες αποτελούν και τους αντικειμενικούς σκοπούς του Σχεδίου Δράσης:
1. Μείωση των εκπομπών CO2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σε όλες τις δημοτικές δραστηριότητες, κτίρια και οχήματα έως το 2020
2. Μείωση των εκπομπών CO2 από την προώθηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό και τριτογενή τομέα έως το 2020
3. Μείωση των εκπομπών CO2 από την προώθηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στις μεταφορές έως το 2020.
4. Παραγωγή ποσοστού της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται εντός του Δήμου από ΑΠΕ έως το 2020.
Στο Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια που ακολουθεί, περιγράφεται η υφιστάμενη κατάσταση εντός των ορίων του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού και τα μέτρα και πρωτοβουλίες που θα υλοποιηθούν μέχρι το 2020 ώστε ο Δήμος να επιτύχει τον στόχο μείωσης των εκπομπών CO2 που έθεσε, συνεισφέροντας έτσι στον γενικότερο στόχο της αειφόρου ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Καθώς το Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια έχει την μορφή ενός ολοκληρωμένου έργου, εκτός των στόχων και των τεχνικών μέσων για την επίτευξή τους, παρακάτω εκτίθενται και:
• Οι δομές του Δήμου, ως φορέα υλοποίησης, που θα αναλάβουν τον σχεδιασμό, υλοποίηση και παρακολούθηση των προβλεπομένων στο Σχέδιο Δράσης
• Οι πιθανές πηγές χρηματοδότησης
• Το αναμενόμενο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
• Τους τρόπους παρακολούθησης της προόδου και επαλήθευσης των επιθυμητών αποτελεσμάτων
• Τις δράσεις ενημέρωσης, κινητοποίησης και δικτύωσης όλων των εμπλεκομένων μερών του Δήμου προς τους σκοπούς του Σχεδίου Δράσης και του Συμφώνου των Δημάρχων.
ΜΕΡΟΣ Α’: ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
3. ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ-ΚΑΜΑΤΕΡΟΥ
3.1 Περιγραφή Δήμου
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων – Καματερού βρίσκεται σε απόσταση 6 χιλιομέτρων βορειοδυτικά από το Κέντρο της πόλης των Αθηνών και συνορεύει βόρεια με το Δήμο Αχαρνών (Μενιδίου) και Φυλής, ανατολικά με τους Δήμους Ν. Φιλαδέλφειας - Ν. Χαλκηδόνας, νότια με το Δήμο Αθηναίων και Περιστερίου και δυτικά με το Δήμο Ιλίου (Ν. Λιοσίων) και Πετρούπολης.
Ο Δήμος, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της απογραφής του 2011, έχει πληθυσμό 62.440 κατοίκους. Η αύξηση του πληθυσμού είναι σημαντική τις τελευταίες δεκαετίες καθώς το 1991 είχε 48.464 και το 2001 είχε 55.191 κατοίκους. Στη διάρθρωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού σαφώς υπερισχύει ο τριτογενής τομέας.
3.2 Κλιματικά Δεδομένα
Το κλίμα της περιοχής είναι μεσογειακό και κατατάσσεται, ειδικότερα, στην κατηγορία του έντονου θερμού – μεσογειακού. Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού βρίσκεται κοντά στον μετεωρολογικό σταθμό της Φιλαδέλφειας στοιχεία από τον οποίο για το διάστημα 1955 – 1997 παρατίθενται παρακάτω:
Εικόνα 3: Ελάχιστη, μέση και μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία
Εικόνα 4: Μέση μηνιαία υγρασία
Εικόνα 5: Μέση μηνιαία βροχόπτωση
Εικόνα 6: Μέση μηνιαία ένταση και διεύθυνση ανέμων
4. Οργανωτική Δομή Και Στήριξη Από Τους Εμπλεκόμενους Φορείς
4.1. ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
Ο σχεδιασμός και υλοποίηση ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής αποτελεί απαιτητική διαδικασία που πρέπει να οργανωθεί με συστηματικό τρόπο και να υλοποιηθεί με συνεχή παρακολούθηση των αποτελεσμάτων της. Απαιτεί την συνεργασία μεταξύ διαφόρων τμημάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ μία από τις προκλήσεις που θέτει το Σύμφωνο των Δημάρχων και η επιτυχής υλοποίηση ενός Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια είναι η αποδοχή και ενσωμάτωση του Σχεδίου ως κομμάτι των κανονικών διαδικασιών και αρμοδιοτήτων του Δήμου.
Η κατάστρωση οργανωτικής δομής και η ανάθεση αρμοδιοτήτων θεωρούνται προαπαιτούμενα για την επιτυχή υλοποίηση ενός Σχεδίου Δράσης.
Κατευθυντήρια Επιτροπή – Steering Committee
Επικεφαλής : Υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής / Ενεργειακός Υπεύθυνος
|
Επικεφαλής : Δήμαρχος Αγίων Αναργύρων – Καματερού
2. Υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής / Ενεργειακός Υπεύθυνος |
Ομάδα Σχεδίου Δράσης – ActionPlanTeam
Εικόνα 7: Οργανόγραμμα δομής υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια
Στο διάγραμμα φαίνεται η άτυπη οργανωτική δομή που υιοθετήθηκε από τον Δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού προκειμένου η υλοποίηση και παρακολούθηση του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια να ενταχθεί στις λειτουργίες του Δήμου. Διακρίνονται δύο επίπεδα:
· Η Κατευθυντήρια Επιτροπή, με επικεφαλής τον Δήμαρχο Αγίων Αναργύρων – Καματερού εξετάζει και θέτει τις στρατηγικές κατευθύνσεις της πολιτικής του Δήμου και παρέχει την απαραίτητη πολιτική στήριξη στην διαδικασία. Τέλος, η Κατευθυντήρια Επιτροπή, μέσω της παρουσίας της Δημοτικής Αρχής, μπορεί να εγκρίνει τις δράσεις και δραστηριότητες του Σχεδίου Δράσης.
• Η Ομάδα Σχεδίου Δράσης έχει τεχνικό – εκτελεστικό χαρακτήρα και αποτελείται από τις Διευθύνσεις του Δήμου που σχετίζονται με την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια. Μέσω της Ομάδας, μπορούν να σχεδιάζονται και να πραγματοποιούνται οι δράσεις που σχετίζονται με το Σχέδιο Δράσης και να συζητούνται ιδέες και προτάσεις για νέες δράσεις, χρηματοδοτήσεις, συνεργασίες, εκστρατείες ενημέρωσης, κτλ. Η εκπροσώπηση πολλών Διευθύνσεων προσφέρει ευελιξία και εξοικείωση όλων των εμπλεκομένων καθώς το Σύμφωνο των Δημάρχων και η εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης επηρεάζει ένα μεγάλο εύρος δημοτικών λειτουργιών (κτίρια, μεταφορές, προμήθειες, αστική ανάπτυξη, ενημέρωση κοινού, κτλ). Ο Υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο επιπέδων καθώς μεταφέρει προς την Κατευθυντήρια Επιτροπή τεχνικές πληροφορίες, αποτελέσματα δράσεων και τεχνογνωσία και προς την Ομάδα Σχεδίου Δράσης τις πολιτικές κατευθύνσεις και αποφάσεις.
Το μικρό μέγεθος του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού μεταφράζεται σε μη επαρκή τεχνογνωσία σε ειδικά θέματα όπως η εξοικονόμηση ενέργειας, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, οι πράσινες προμήθειες, κτλ. Προς αυτή την κατεύθυνση, είναι σε εξέλιξη έργα και δράσεις (πχ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, έργα αξιοποίησης ΑΠΕ, κα) που σχετίζονται με το περιεχόμενο και τις κατηγορίες δράσεων του Συμφώνου των Δημάρχων με την βοήθεια εξωτερικών συμβούλων, κάτι που προσφέρει πολύτιμη τεχνογνωσία στον Δήμο.
4.2. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ
Όλες οι ομάδες που σχετίζονται με την τοπική κοινωνία μπορούν να συμμετάσχουν στην διαμόρφωση και την υλοποίηση των ενεργειακών και περιβαλλοντικών πολιτικών σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η συμμετοχή των εμπλεκόμενων φορέων αποτελεί και το σημείο αφετηρίας για να υπάρξουν και οι επιθυμητές αλλαγές συμπεριφοράς και συνηθειών που απαιτεί το Σχέδιο Δράσης. Οι απόψεις των εμπλεκομένων φορέων του Δήμου πρέπει να γίνουν γνωστές πριν την εφαρμογή των όποιων αναλυτικών σχεδίων. Συνεπώς, πρέπει, πέρα από την επαρκή
πληροφόρηση, οι εμπλεκόμενοι φορείς να έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στα στάδια σχεδιασμού του οράματος και των στόχων της τοπικής κοινωνίας αλλά και σε όλη την διάρκεια υλοποίησης του αντίστοιχου Σχεδίου Δράσης. Η συμμετοχή των εμπλεκομένων φορέων είναι σημαντική για τον Δήμο επειδή:
• Τα σχέδια που διαμορφώνονται έχουν ευρύτερη δημοκρατική βάση
• Οι αποφάσεις στηρίζονται σε μια μεγαλύτερη βάση γνώσεων και δεξιοτήτων
• Η ευρεία συμφωνία βελτιώνει την ποιότητα, την αποδοχή και την αποτελεσματικότητα των Σχεδίων Δράσης
• Η αίσθηση συμμετοχής των πολιτών εξασφαλίζει την μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα των δράσεων και μέτρων για τον Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού, ως εμπλεκόμενοι φορείς έχουν αναγνωριστεί:
• Ο ίδιος ο Δήμος και η Δημοτική Αρχή (Δήμαρχος και Αντιδήμαρχοι)
• Εκπρόσωποι των υπόλοιπων παρατάξεων του Δημοτικού Συμβουλίου (τρεις παρατάξεις)
• Επαγγελματικές ενώσεις
• Παραγωγοί και προμηθευτές ενέργειας (ΔΕΗ)
• Φορείς συγκοινωνιών της περιοχής (ΟΑΣΑ, ΟΣΕ)
• Αντιπρόσωποι των μεγάλων εταιρειών / βιομηχανιών της περιοχής
• ΜΚΟ ή άλλοι σύλλογοι πολιτών (πχ εξωραϊστικοί σύλλογοι)
• Εκπρόσωποι τοπικών / περιφερειακών / εθνικών αρχών που σχετίζονται με το Σχέδιο Δράσης του Δήμου (Περιφέρεια Αττικής, όμοροι Δήμοι)
• Πολίτες ή επαγγελματίες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή γνώσεις και δεξιότητες σχετικά με το Σχέδιο Δράσης του Δήμου
Ο ρόλος των εμπλεκόμενων φορέων στην διαδικασία του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια φαίνεται στον επόμενο πίνακα. Στον πίνακα φαίνονται και οι δράσεις που θα αναλάβει ο Δήμος σε σχέση με τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και οι εμπλεκόμενοι φορείς σε κάθε στάδιο:
φορείς Υ
Βήμα | Δημοτική Αρχή | Δομή υλοποίησης | Εμπλεκόμενοι φορείς |
1. Πρώτα Βήματα | |||
Πολιτική δέσμευση και υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων | Υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων | Ευρεία ενημέρωση των πολιτών και των εμπλεκομένων φορέων | --- |
Προσαρμογή των οργανωτικών δομών του Δήμου | Εκπόνηση και υλοποίηση οργανογράμματος | Εκπόνηση και υλοποίηση οργανογράμματος | --- |
Στήριξη από τους εμπλεκόμενους φορείς | Κινητοποίηση των εμπλεκόμενων φορέων | Επιλογή των εμπλεκόμενων φορέων και επιλογή τρόπου συμμετοχής, ενημέρωσή των φορέων, σύσταση φόρουμ | Διατύπωση των απόψεών τους και του ρόλου τους στο Σχέδιο Δράσης |
2. Σχεδιασμός | |||
Εκτίμηση της παρούσας κατάστασης | Διάθεση πόρων για την εκτίμηση της κατάστασης | Εκτίμηση της παρούσας κατάστασης, υπολογισμός της Βασικής Απογραφής Εκπομπών, κινητοποίηση των εμπλεκόμενων φορέων για στοιχεία | Παροχή στοιχείων και δεδομένων |
Διατύπωση οράματος | Βοήθεια στην διατύπωση ενός φιλόδοξου οράματος για τον Δήμο | Διατύπωση οράματος και αντικειμενικών σκοπών, με την συμμετοχή των κύριων πολιτικών και εμπλεκόμενων φορέων | Προτάσεις για το μέλλον της πόλης |
Εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια | Διάθεση πόρων για την εκπόνηση του Σχεδίου | Εκπόνηση του Σχεδίου: πολιτικές και μέτρα, οικονομικός και χρονικός προγραμματισμός, δείκτες παρακολούθησης, ευθύνη υλοποίησης. Δημιουργία δεσμών συνεργασίας μεταξύ Δήμου και βασικών εμπλεκόμενων φορέων | Συμμετοχή στην εκπόνηση του Σχεδίου με ιδέες και σχόλια επί του Σχεδίου |
Έγκριση και Υποβολή Σχεδίου Δράσης | Έγκριση του Σχεδίου | Υποβολή του Σχεδίου στο Σύμφωνο των Δημάρχων | …. |
3. Υλοποίηση | |||
Παροχή συνεχούς πολιτικής στήριξης στην διαδικασία | Συντονισμός της υλοποίησης. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση κάθε εμπλεκόμενου φορέα για τον ρόλο του | Κάθε εμπλεκόμενος φορέας υλοποιεί τα μέτρα που τον αφορούν | |
Υλοποίηση του Σχεδίου στην καθημερινή λειτουργία του Δήμου | Υποδειγματική υλοποίηση των μέτρων που αφορούν τον ίδιο τον Δήμο. Συνεχής ενημέρωση για τις προσπάθειες και δράσεις του Δήμου | Ενθάρρυνση / συνεργασία για υλοποίηση από τον Δήμο των δράσεων που τον αφορούν. Ενημέρωση για αυτές τις δράσεις | |
Ενθάρρυνση των εμπλεκομένων φορέων να δράσουν | Ενημέρωση και ενθάρρυνση των εμπλεκομένων φορέων. Ενημέρωση για διαθέσιμους πόρους, προγράμματα, πρωτοβουλίες, χρηματοδοτήσεις | Στήριξη του Σχεδίου Δράσης. Αλλαγή συμπεριφοράς και τρόπου εργασίας | |
Δικτύωση με άλλους Δήμους του Συμφώνου των Δημάρχων, ανταλλαγή εμπειριών και πρακτικών, ενθάρρυνση συνεργασιών | Ενθάρρυνση και άλλων εμπλεκομένων φορέων να δράσουν | ||
4. Επιβεβαίωση | |||
Έλεγχος προόδου | Τακτική πληροφόρηση από την Επιτροπή και την Ομάδα για την πρόοδο του Σχεδίου | Τακτικός έλεγχος της προόδου: πρόοδος υλοποίησης των δράσεων και αποτίμηση των αποτελεσμάτων | Παροχή στοιχείων και δεδομένων |
Αναφορά ελέγχου | Επισκόπηση της αναφοράς ελέγχου | Τακτική αναφορά ελέγχου προς την Δημοτική Αρχή και τους εμπλεκόμενους φορείς για την πρόοδο του Σχεδίου. Κοινοποίηση των αποτελεσμάτων. Υποβολή ανά δύο χρόνια αναφορά στο Σύμφωνο των Δημάρχων | Επισκόπηση και σχολιασμός των δημόσιων αναφορών ελέγχου |
Αναθεώρηση | Εξασφάλιση της αρτιότητας της διαδικασίας | Περιοδική ανασκόπηση του Σχεδίου Δράσης ανάλογα με τα δεδομένα και τα αποτελέσματα με την συμμετοχή της Δημοτικής Αρχής και των εμπλεκομένων φορέων | Συμμετοχή στην αναθεώρηση του Σχεδίου Δράσης |
Πίνακας 1: Ο ρόλος των εμπλεκόμενων φορέων στο Σχέδιο Δράσης
για την Αειφόρο Ενέργεια
Η Κατευθυντήρια Επιτροπή και οι Ομάδες Εργασίας, κατά την πρώτη συνάντηση εργασίας, θα καταλήξουν στον πρώτο κατάλογο εμπλεκομένων φορέων του Δήμου Αγίων Αναργύρων - Καματερού και θα επιλέξουν τον τρόπο συμμετοχής του καθενός στην διαδικασία του Σχεδίου Δράσης και τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν.
Βαθμός συμμετοχής | Παραδείγματα υλοποίησης |
Πληροφόρηση / εκπαίδευση | Φυλλάδια, δελτία τύπου, διαφημίσεις, αφίσες |
Πληροφόρηση με ανάδραση | Ιστοσελίδα, δημόσιες συζητήσεις, δημοσκοπήσεις και έρευνες με ερωτηματολόγια |
Συμμετοχή | Συνέδρια, ομάδες διαβούλευσης, φόρουμ |
Πίνακας 2: Τρόποι συμμετοχής των εμπλεκόμενων φορέων
Η Κατευθυντήρια Επιτροπή θα επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο θα συμμετάσχει στην διαδικασία ο κάθε εμπλεκόμενος φορέας και θα ορίσει τις πρώτες συναντήσεις με όσους φορείς αποφασίσει ότι θα έχουν ενεργή συμμετοχή. Σε κάθε περίπτωση και στα πλαίσια της λειτουργίας μια τοπικής κοινωνίας όπως ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού, όλοι οι φορείς θα ενημερωθούν εκτενώς για την πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων και την εκπόνηση και υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια. Επίσης, με την συνεισφορά της Ομάδας Εργασίας Επικοινωνίας, θα επιλεγούν φορείς πληροφόρησης τοπικού, περιφερειακού και εθνικού επιπέδου (ραδιοτηλεοπτικά μέσα, τύπος, ιστοσελίδες, ειδικός τύπος, κτλ) μέσω του οποίου θα γίνεται συνεχώς πληροφόρηση (μέσω ανακοινώσεων, δελτίων τύπου, κτλ) για το στάδιο υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης του Δήμου.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων έχει, τουλάχιστον, δεκαετή ορίζοντα, η Κατευθυντήρια Επιτροπή θα προχωρήσει στη σύσταση ενός άτυπου φόρουμ για το Σχέδιο Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια προκειμένου όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να ανταλλάσσουν απόψεις και ιδέες για την υλοποίηση και τα αποτελέσματα του Σχεδίου Δράσης. Το φόρουμ θα συνεδριάζει δύο φορές τον χρόνο, σε χώρο και ημερομηνία που θα υποδεικνύει η Κατευθυντήρια Επιτροπή με πρόγραμμα και διάταξη που θα ορίζεται και κοινοποιείται εγκαίρως.
Σε κάθε περίπτωση και σε όλες τις διαδικασίες που περιγράφονται, η Κατευθυντήρια Επιτροπή θα
προσπαθήσει να επιτύχει την μέγιστη συμμετοχή και συναίνεση όλων των πολιτικών συνιστωσών της Δημοτικής Αρχής προκειμένου, εκτός από αποδοχή και αποτελεσματικότητα του Σχεδίου να υπάρχει συνέχεια στην προσπάθεια του Δήμου και των πολιτών ακόμη και στην περίπτωση αλλαγής της Δημοτικής Αρχής.
5. Αντικειμενικοί Σκοποί
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού έχει θέσει ως όραμα της πολιτικής του για την μείωση της
κλιματικής αλλαγής «την μείωση των εκπομπών CO2 εντός των ορίων του Δήμου κατά 20% από τα επίπεδα του 2005 έως το 2020». Από την διατύπωση αυτού του οράματος, ο Δήμος κινήθηκε σε πολλά επίπεδα για την επίτευξή του. Μερικές από τις άμεσες δράσεις περιλαμβάνουν:
• Υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων και σύνταξη του παρόντος Σχεδίου Δράσης για την Βιώσιμη Ενέργεια
• Υλοποίηση του προγράμματος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» στα πλαίσια του οποίου έχει εγκριθεί α) η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου του Δημαρχείου, του 6ου Δημοτικού Σχολείου και του μικρού κλειστού κολυμβητηρίου, β) αντικατάσταση μέρους των λαμπτήρων νατρίου υψηλής πίεσης σε συγκεκριμένους κοινόχρηστους χώρους του Δήμου με λαμπτήρες νέας τεχνολογίας και ανάπτυξη συστήματος τηλε-διαχείρισης του δημοτικού φωτισμού και γ) δράσεις ενημέρωσης ευαισθητοποίησης των πολιτών
· Εκπόνηση μελέτης για ενεργειακές παρεμβάσεις στο 11ο Δημοτικό και 1ο Νηπιαγωγείο του Δήμου
· Ενεργειακή αποτύπωση ηλεκτροφωτισμού οδικού δικτύου
· Συμμετοχή του Δήμου στο έργο με τίτλο “GreenTwinning” στα πλαίσια του Προγράμματος Intelligent Europe Energy, το οποίο σε γενικές γραμμές, αφορά ενσωμάτωση και θεσμοποίηση των Πολιτικών Αειφόρου Ενέργειας στις διαδικασίες του Δήμου, αδελφοποιήσεις με Δήμους που θα εστιάζουν στην ανάπτυξη και την εφαρμογή μέτρων ΣΔΑΕ (SEAP) με στόχο την Ενεργειακή Επάρκεια και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κα
• Προμήθεια 10 νέων οχημάτων βαρέου τύπου αντιρρυπαντικής τεχνολογίας με προδιαγραφές euro 4
• Προμήθεια ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού ο οποίος προδιαγράφεται ενεργειακής κλάσης Α
· Προμήθεια σε δείγμα νοικοκυριών κάδων με γαιοσκώληκες με σκοπό την ανακύκλωση των οικιακών οργανικών αποβλήτων
· Αποξίλωση και αντικατάσταση υαλοπινάκων με θερμομονωτικούς υαλοπίνακες σε επτά (7) σχολεία του Δήμου μας
· Μόνωση δώματος σε παλαιά σχολεία
· Προγραμματίζεται η ανέγερση βιοκλιματικού Βρεφονηπιακού Σταθμού όπου η καταναλισκόμενη ενέργειά του θα παράγεται από γεωθερμία με αντλία ισχύος 140 kW
· Προγραμματίζεται η διαμόρφωση και δημιουργία χώρων πρασίνου στην οδό Γ. Παπανδρέου και σε πλησίον κοινόχρηστους χώρους
· Την περίοδο 2008-2009 κατασκευάσθηκε ο 3ος βρεφονηπιακός σταθμός με βάση τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού.
Η Δημοτική Αρχή Αγίων Αναργύρων-Καματερού με την υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων και την εκπόνηση και υλοποίηση του παρόντος Σχεδίου Δράσης για την Βιώσιμη Ενέργεια επιδιώκει να:
• Συνεισφέρει στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της μείωσης των εκπομπών CO2
• Επιδείξει την προσήλωσή της στην προστασία του περιβάλλοντος και την ορθολογική χρήση των πόρων
• Ενθαρρύνει την συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών
• Βελτιώσει την εικόνα της πόλης
• Δημιουργήσει συνθήκες πολιτικής συμμετοχής και συσπείρωσης γύρω από ένα κοινό σκοπό στους πολίτες και τους επαγγελματίες της πόλης
• Αποκομίσει οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από την Εξοικονόμηση Ενέργειας και την χρήση ΑΠΕ
• Αποκτήσει πρόσβαση σε εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης
• Βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης, μετακίνησης και εργασίας εντός του Δήμου
• Προσαρμοστεί πιο εύκολα και αποτελεσματικά με το νέο εθνικό και ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο που δίνει αυξημένη βαρύτητα σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος
• Αποκομίσει οφέλη από την συνεργασία με άλλους Δήμους που συμμετέχουν στο Σύμφωνο των Δημάρχων ή τους φορείς που το στηρίζουν
Ο στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο Δράσης ακολουθεί το όραμα του Δήμου και είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του Δήμου κατά 20% από τα επίπεδα του 2005 έως το 2020. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω δράσεων ανά τους διάφορους τομείς δραστηριότητας της πόλης, οι οποίες αποτελούν και τους αντικειμενικούς σκοπούς του Σχεδίου Δράσης:
1. Μείωση των εκπομπών CO2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σε όλες τις δημοτικές δραστηριότητες, κτίρια και οχήματα έως το 2020
2. Μείωση των εκπομπών CO2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό και τριτογενή τομέα έως το 2020
3. Μείωση των εκπομπών CO2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στις μεταφορές έως το 2020
4. Παραγωγή ποσοστού της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται εντός του Δήμου από ΑΠΕ έως το 2020.
ΜΕΡΟΣ Β’: ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ |
6. Μεθοδολογία Απογραφής Βασικών Εκπομπών
Στην εκπόνηση του παρόντος Σχεδίου Δράσης, χρησιμοποιήθηκαν οι τυπικοί συντελεστές εκπομπών (IPCC) που αφορούν εκπομπές λόγω της κατανάλωσης ενέργειας εντός των ορίων του Δήμου, είτε άμεσης, με την καύση εντός του Δήμου, ή έμμεσης, με την κατανάλωση ηλεκτρισμού που παράγεται εκτός του Δήμου. Οι τυπικοί συντελεστές εκπομπών βασίζονται στο ανθρακικό περιεχόμενο του κάθε καυσίμου, ακολουθώντας την μεθοδολογία για τον υπολογισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα πλαίσια της UNFCCC και του Πρωτοκόλλου του Κιότο.
Με βάση αυτήν την προσέγγιση, το CO2 θεωρείται το σημαντικότερο αέριο του θερμοκηπίου και ο υπολογισμός των εκπομπών CH4 και N2O μπορεί να παραλειφθεί. Επιπλέον, οι εκπομπές CO2 από την χρήση βιοκαυσίμων και την χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ θεωρούνται μηδέν. Σε αυτό το πλαίσιο, στο παρόν Σχέδιο Δράσης έχουν υπολογιστεί μόνο οι εκπομπές CO2 εντός των ορίων του Δήμου.
Οι τυπικοί συντελεστές εκπομπών του παρόντος Σχεδίου Δράσης έχουν βασιστεί στις Οδηγίες IPCC 2006. Σύμφωνα με την μεθοδολογία που αναπτύσσεται στις Οδηγίες του Συμφώνου των Δημάρχων για τον υπολογισμό των εκπομπών από την κατανάλωση πετρελαίου κίνησης θα χρησιμοποιηθεί ο διορθωμένος συντελεστής στον οποίο θα συνυπολογιστεί το ποσοστό βιοντίζελ κατά το έτος αναφοράς:
Fdiesel-new = PCD * Fdiesel + PBD * 0
όπου: Fdiesel-new: διορθωμένος συντελεστής, PCD: ποσοστό συμβατικού πετρελαίου κίνησης, Fdiesel: τυπικός συντελεστής εκπομπών πετρελαίου κίνησης και PBD: ποσοστό βιοντίζελ.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα εθνικά στοιχεία, οι μεταβλητές παίρνουν τις τιμές: PCD = 97,04%, Fdiesel = 0,267, PBD = 2,96%. Τελικά, για τον υπολογισμό των εκπομπών CO2 του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού θα χρησιμοποιηθούν οι συντελεστές:
Καύσιμη ύλη | Τυπικός συντελεστής εκπομπών (tCO2/MWh) |
Ηλεκτρισμός | 1,149 |
Βενζίνη | 0,249 |
Πετρέλαιο | 0,267 |
Πίνακας 3: Τυπικοί συντελεστές εκπομπών
Ως έτος αναφοράς για τον υπολογισμό των εκπομπών και την σύνταξη του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού, επιλέχθηκε το 2005.
7. Παραγωγή και Κατανάλωση ενέργειας:
Δημοτικά Κτίρια και εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις, Φωτισμός, Οικιακός και Τριτογενής Τομέας
Στο παρόν κεφάλαιο εξετάζεται η παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας από κτίρια και εγκαταστάσεις του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού. Η παραγωγή ενέργειας περιλαμβάνει τις πιθανές πηγές ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας εντός του Δήμου. Η κατανάλωση ενέργειας περιλαμβάνει την ηλεκτρική ενέργεια, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και όποιο άλλο καύσιμο χρησιμοποιείται στους εξής τομείς:
• Δημοτικά κτίρια
• Κτίρια οικιακού και τριτογενή τομέα
• Ειδικές δημοτικές εγκαταστάσεις
• Δημοτικός φωτισμός
7.1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
7.1.1. ΠΑΡΑΓΩΓΗ Η/Ε
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν εντός του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για να ενταχθούν στο Σχέδιο Δράσης.
7.1.2. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού, κατά το έτος αναφοράς (2005), ήταν υπεύθυνος για την διαχείριση 34 κτιρίων (διοίκησης, υπηρεσιών, αθλητικών κτιρίων, τεχνικών υπηρεσιών κτλ) και 40 σχολικών κτιρίων εντός των ορίων του. Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2005, σύμφωνα με τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας:
Δημοτικά κτίρια | Κατανάλωση (kWh) |
Κτίρια (34) | 1.525.501 |
Σχολεία (40) | 335.490 |
Σύνολο 2005 | 1.860.991 |
Πίνακας 4: Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε δημοτικά κτίρια
7.1.3. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Οι δημοτικές εγκαταστάσεις του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού, που εξετάζονται χωριστά από τα κτίρια, περιλαμβάνουν αντλιοστάσια, γεωτρήσεις, συντριβάνια και γενικότερα εγκαταστάσεις που αφορούν την ύδρευση και διαχείριση υγρών αποβλήτων του Δήμου. Σύμφωνα με τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, το 2005, καταναλώθηκε ηλεκτρική ενέργεια ως εξής:
Δημοτικές εγκαταστάσεις | Κατανάλωση (kWh) |
Αντλιοστάσια (7) | 3.900 |
Γεωτρήσεις (10) | 28.500 |
Συντριβάνια (4) | 1.200 |
Σύνολο 2005 | 33.600 |
Πίνακας 5: Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από δημοτικές εγκαταστάσεις
7.1.4. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια για τον φωτισμό των οδών και των κοινόχρηστων χώρων του Δήμου. Σύμφωνα με τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, το 2005 μετρήθηκε η εξής κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό:
Δημοτικός φωτισμός Σύνολο
Δημοτικός φωτισμός | Σύνολο (kWh) |
Σύνολο 2005 | 3.463.963 |
Πίνακας 6: Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για δημοτικό φωτισμό
7.1.5. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του οικιακού τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τα Εθνικά Ενεργειακά Ισοζύγια των ετών 2005 -2009, σε συνδυασμό με τη μελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου GRIP και αφορά το σύνολο της Αττικής καθώς και στοιχεία περιφερειακής εμβέλειας για την Αττική. Η κατανάλωση για τον Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αττικής για τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι για τον Δήμο, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον οικιακό τομέα το έτος 2005 ήταν 263.902.098 kWh.
7.1.6. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ
Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του τριτογενή τομέα (πλην βιομηχανίας) χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τα Εθνικά Ενεργειακά Ισοζύγια των ετών 2005 - 2009, σε συνδυασμό με τη μελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου GRIP και αφορά το σύνολο της Αττικής καθώς και στοιχεία περιφερειακής εμβέλειας για την Αττική. Η κατανάλωση για τον Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αττικής για τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι για τον Δήμο, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον τριτογενή τομέα το έτος 2005 ήταν 432.048.085 kWh.
7.2. ΆΛΛΑ ΚΑΥΣΙΜΑ
7.2.1. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού, για το έτος βάσης 2005, είναι υπεύθυνος για την διαχείριση 34 κτιρίων (διοίκησης, υπηρεσιών, αθλητικών κτιρίων, τεχνικών υπηρεσιών κτλ) και 40 σχολικών κτιρίων εντός των ορίων του. Συνολικά, σε 62 από τα 74 κτίρια υπάρχει αυτόνομη κεντρική θέρμανση με καύσιμο πετρέλαιο. Στον πίνακα που ακολουθεί, αναγράφονται οι συνολικές καταναλώσεις πετρελαίου για το έτος 2005 στο σύνολο των κτιρίων του Δήμου. Βάσει των οδηγιών του Συμφώνου των Δημάρχων γίνεται η παραδοχή ότι στο τέλος κάθε περιόδου θέρμανσης (Μάιος) οι ετήσιες παραδόσεις πετρελαίου ισούνται με την ετήσια κατανάλωση πετρελαίου. Για την μετατροπή του όγκου καυσίμου σε ενέργεια θα χρησιμοποιηθεί ο συντελεστής μετατροπής των Οδηγιών του Συμφώνου των Δημάρχων (EMEP/EEA 2009, IPCC 2006):
Καύσιμο | Συντελεστής μετατροπής (kWh/lt) |
Πετρέλαιο | 10,0 |
Πίνακας 7: Συντελεστής μετατροπής όγκου πετρελαίου σε ενέργεια
Δημοτικά κτίρια | Κατανάλωση (lt) | Κατανάλωση (kWh) |
Κτίρια (74) | 252.000 | 2.520.000 |
Σύνολο 2005 | 252.000 | 2.520.000 |
Πίνακας 8: Κατανάλωση πετρελαίου σε δημοτικά κτίρια
7.2.2. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ: ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ
Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης πετρελαίου του οικιακού και τριτογενή (πλην βιομηχανίας) τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τα Εθνικά Ενεργειακά Ισοζύγια των ετών 2005 - 2009, σε συνδυασμό με τη μελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου GRIP και αφορά το σύνολο της Αττικής καθώς και στοιχεία περιφερειακής εμβέλειας για την Αττική. Οι καταναλώσεις για τον Δήμο Αγίων Αναργύρων-Καματερού υπολογίζονται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αττικής για τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης. Απότα παραπάνω προκύπτει ότι για τους Αγίους Αναργύρους-Καματερό, η κατανάλωση πετρελαίου στον οικιακό τομέα το έτος 2005 ήταν 549.265.565 kWh και για τον τριτογενή 112.588.802 kWh.
8. Κατά
8. Κατανάλωση Ενέργειας: Μεταφορές
Οι μεταφορές εντός του Δήμου μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: τα δημοτικά οχήματα και τα ιδιωτικά οχήματα κατοίκων και επισκεπτών του Δήμου. Για την εκτίμηση των εκπομπών από τις μεταφορές εντός του Δήμου θα χρησιμοποιηθούν, κατά περίπτωση, στοιχεία του Δήμου και στοιχεία ή στατιστικά από άλλες πηγές (Περιφέρεια, ελληνική κυβέρνηση, Ε.Ε.). Στα στοιχεία για τις μεταφορές δεν θα συμπεριληφθούν στοιχεία που αφορούν το εθνικό οδικό δίκτυο που διασχίζει τον Δήμο.
8.1. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού, διατηρεί στόλο δημοτικών οχημάτων για τις υπηρεσίες του και για τον οποίο γίνεται η παραδοχή (όπως προκύπτει και από το είδος και προφίλ χρήσης των οχημάτων) ότι διανύουν εντός των ορίων του Δήμου το σύνολο των χιλιομέτρων τους. Στον ακόλουθο πίνακα καταγράφονται οι κατηγορίες οχημάτων του Δήμου και οι καταναλώσεις καυσίμου για το έτος αναφοράς. Για την μετατροπή του όγκου καυσίμου σε ενέργεια θα χρησιμοποιηθούν οι συντελεστές μετατροπής των Οδηγιών του Συμφώνου των Δημάρχων (EMEP/EEA 2009, IPCC 2006):
Καύσιμο | Συντελεστής μετατροπής (kWh/lt) |
Βενζίνη | 9,2 |
Πετρέλαιο | 10,0 |
Πίνακας 9: Συντελεστής μετατροπής όγκου καυσίμων σε ενέργεια
Αριθμός
Εκπομπές(tCO2)
Αριθμός οχημάτων | Τύπος | Καύσιμο | Συνολική κατανάλωση (lt) | Συνολική κατανάλωση (kWh) |
2 | Αυτοκίνητο | Βενζίνη | 21.600 | 198.720 |
26 | Βαρέος Τύπου | Πετρέλαιο | 107.100 | 1.071.000 |
Πίνακας 10: Κατανάλωση καυσίμου από δημοτικά οχήματα (2005)
8.2. ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ
Η ενεργειακή κατανάλωση στον ιδιωτικό τομέα, βασίστηκε στα στοιχεία του Εθνικού Ισοζυγίου του 2005 (τα οποία σχεδόν ταυτίζονται αναλογικά, σε σχέση με τον πληθυσμό της Αττικής σε σχέση με το σύνολο της χώρας κατά την τελευταία απογραφή με τη μελέτη του GRIP). Θεωρήθηκε ότι 70% της κίνησης των οχημάτων αφορά σε τοπικές μεταφορές, ενώ το 30% σε υπερτοπικές και από το σύνολο αφαιρέθηκε αυτό που αφορά στα δημοτικά οχήματα. Από τους υπολογισμούς προκύπτει κατανάλωση ενέργειας 359.217.783 kWh.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από την παραπάνω ανάλυση θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια.
9. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2
Μετά τον υπολογισμό των ενεργειακών καταναλώσεων ανά τομέα που θα συμπεριληφθεί στο Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια, πρέπει να υπολογιστούν οι συνολικές εκπομπές CO2 από αυτούς τους τομείς. Για τον υπολογισμό, θα χρησιμοποιηθούν οι τυπικοί μέσοι εθνικοί συντελεστές εκπομπών CO2 όπως αυτοί υπολογίζονται από το IPCC (2006) και την Eurelectric (2005) και περιέχονται στις οδηγίες του Συμφώνου των Δημάρχων. Για τις πηγές τελικής κατανάλωσης ενέργειας που αναγνωρίστηκαν παραπάνω, οι συντελεστές είναι:
Μορφή ενέργειας | Συντελεστής εκπομπών (tCO2/MWh) |
Ηλεκτρική ενέργεια | 1,149 |
Βενζίνη | 0,249 |
Πετρέλαιο | 0,267 |
Πίνακας 10: Τυπικοί συντελεστές εκπομπών CO2
Η συνολική παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας ανά τύπο τελικής ενέργειας, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους είναι:
Κατανάλωση ενέργειας | Ποσότητα ενέργειας (kWh) | Συντελεστής (tCO2/MWh) | Εκπομπές CO2 (tCO2) |
Δημοτικά κτίρια (η/ε) | 1.860.991 | 1,149 | 2.107,57 |
Δημοτικές εγκαταστάσεις (η/ε) | 33.600 | 1,149 | 38,61 |
Δημοτικός φωτισμός (η/ε) | 3.463.963 | 1,149 | 3.980,09 |
Οικιακός τομέας (η/ε) | 263.902.098 | 1,149 | 303.223,51 |
Τριτογενής τομέας (η/ε) | 432.048.085 | 1,149 | 496.423,25 |
Δημοτικά κτίρια (πετρέλαιο) | 2.520.000 | 0,267 | 672,84 |
Οικιακός τομέας (πετρέλαιο) | 549.265.565 | 0,267 | 146.653,91 |
Τριτογενής τομέας (πετρέλαιο) | 112.588.802 | 0,267 | 30.061,21 |
Δημοτικά οχήματα (πετρέλαιο) | 198.720 | 0,267 | 53,06 |
Δημοτικά οχήματα (βενζίνη) | 1.071.000 | 0,249 | 266,68 |
Ιδιωτικά οχήματα (πετρέλαιο) | 359.217.783 | 0,267 | 91.959,75 |
Ιδιωτικά οχήματα (βενζίνη) | 0,249 | ||
Σύνολο | 1.075.440,48 |
Πίνακας 11: Συνολική κατανάλωση τελικής ενέργειας και εκπομπές CO2
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, το ποσοστό συμμετοχής ανά τομέα στις συνολικές δημοτικές εκπομπές απεικονίζεται ως εξής:
Εικόνα 7: Ποσοστό συμμετοχής ανά τομέα στις συνολικές δημοτικές εκπομπές CO2
ΜΕΡΟΣ Γ’: ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΩΣ ΤΟ 2020 |
10. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ & ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
Εκπομπές CO2
Ο τομέας των δημοτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων είναι από αυτούς στους οποίους ο Δήμος έχει πλήρη ευελιξία να εφαρμόσει προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και ανάπτυξης συστημάτων ΑΠΕ ώστε να επιτύχει σημαντική αναλογικά μείωση των εκπομπών CO2. Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού παρακολουθεί τις τάσεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία θα απαιτήσει, σταδιακά, από το 2018 την ανέγερση ή μετατροπή των δημόσιων κτιρίων σε κτίρια σχεδόν μηδενικής ενέργειας και εκπομπών CO2. Επιπλέον, αναγνωρίζει την μεγάλη σημασία των δημόσιων κτιρίων ως παράδειγμα προς τους πολίτες για την υιοθέτηση των πολιτικών και πρακτικών της αειφόρου ανάπτυξης. Έτσι, παράλληλα με την σύνταξη του παρόντος Σχεδίου Δράσης, ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού ξεκίνησε την υλοποίηση παρεμβάσεων σε τρία υφιστάμενα δημοτικά κτίρια που θα οδηγήσουν σε ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας 274.597 kWh και μείωση των εκπομπών CO2 κατά 177,2 tCO2/έτος. Συγκεκριμένα, στα πλαίσια του προγράμματος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» βρίσκεται σε φάση ωρίμανσης η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου του Δημαρχείου, του 6ου Δημοτικού Σχολείου και του μικρού κλειστού κολυμβητηρίου. Οι παρεμβάσεις αυτές θα αποτελέσουν το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της ενεργειακής αναβάθμισης και πιστοποίησης των κτιρίων του Δήμου ενώ τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά στους πολίτες του Δήμου προκειμένου να υπάρξει ευαισθητοποίηση προς την κατεύθυνση της ενεργειακής επιθεώρησης / πιστοποίησης και της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων του οικιακού και τριτογενή τομέα της πόλης.
Καθώς ο Δήμος είναι υπεύθυνος για 74 κτίρια (έτος βάσης 2005), το επόμενο βήμα αφορά στην ενεργειακή επιθεώρηση και πιστοποίηση όλων των κτιρίων με μελέτες στις οποίες θα προταθούν επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και οι οποίες αναμένεται να υλοποιηθούν σταδιακά. Οι παρεμβάσεις που έχουν προτεραιότητα είναι:
• Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων
• Αντικατάσταση κουφωμάτων (με νέα, διπλού υαλοπίνακα) σε όσα κτίρια έχουν κουφώματα μονού υαλοπίνακα
• Ολοκλήρωση αντικατάστασης λαμπτήρων όλων των κτιρίων με εξοικονόμησης ενέργειας
• Αντικαταστάσεις και παρεμβάσεις στα συστήματα θέρμανσης και ψύξης προκειμένου να αυξηθεί ο συντελεστής απόδοσής τους
• Εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης
• Εγκατάσταση παθητικών συστημάτων αερισμού και σκίασης
• Εγκατάσταση αυτοματισμών σε κτίρια μεγάλης χρήσης ή επισκεψιμότητας (αξιοποίηση φυσικού φωτισμού, κεντρικός έλεγχος συστημάτων ψύξης /θέρμανσης, )
Επίσης, ο Δήμος θα κινηθεί στην ίδια κατεύθυνση και για τις εγκαταστάσεις που διαχειρίζεται (αντλιοστάσια, συντριβάνια, εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων, κτλ) καθώς υπάρχει σημαντικό περιθώριο για εξοικονόμηση ενέργειας και συνεπαγόμενη μείωση εκπομπών CO2.
Από τις παραπάνω δράσεις, ο Δήμος στοχεύει να επιτύχει εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και μείωση των εκπομπών CO2 από τις δημοτικές εγκαταστάσεις κατά 24% έως το 2020.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, αναφέρονται συγκεκριμένες δράσεις για τα δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις που ο Δήμος σχεδιάζει να αναλάβει στα πλαίσια του Συμφώνου των Δημάρχων:
Περιγραφή δράσης | Αναμενόμενα οφέλη | Εκτιμώμενο κόστος | Χρηματοδότηση | Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης | Εκτιμώμενη μείωση εκπομπών CO2 (tn/yr) |
Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημαρχείο | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 420.000,00 € | «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012-2014 | 177,2 |
Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο 6ο Δημοτικό σχολείο | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012-2014 | ||
Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο μικρό κλειστό κολυμβητήριο | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012-2014 | ||
Έργα αξιοποίησης ΑΠΕ για το 11ο Δημοτικό και 2ο Νηπιαγωγείο του Δήμου | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 225.692,00€ | «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012-2014 | 95 |
Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε σχολεία | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 30.000,00 € | Στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2013-2014 | 10 |
Σύνδεση δημοτικών κτιρίων με δίκτυο φυσικού αερίου | Μείωση εκπομπών CO2 | 40.000,00€ | Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2013-2020 | 10 |
Υλοποίηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στις εγκαταστάσεις του | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 15.000,00€ | Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες | 2013-2020 | 10 |
Εκστρατεία ενημέρωσης για την εξοικονόμηση ενέργειας στα δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις | Μείωση εκπομπών CO2 | 30.000,00 € | Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012-2016 | 8 |
Πίνακας 12: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικά κτίρια / εγκαταστάσεις
11. ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ
1. Οικιακός και τριτογενής τομέας
Τα κτίρια ευθύνονται για το 40% της κατανάλωσης ενέργειας της Ε.Ε. και αποτελούν συνήθως τον μεγαλύτερο καταναλωτή ενέργειας στις αστικές περιοχές. Το περιθώριο παρέμβασης του Δήμου για ιδιωτικά κτίρια είναι πολύ μικρό, ωστόσο, ο Δήμος μπορεί να επιδιώξει την:
• Προβολή των προσπαθειών στα δικά του κτίρια, ως δράση ευαισθητοποίησης
• Κινητοποίηση και συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων του οικιακού και τριτογενή τομέα για την υλοποίηση μέτρων σε τομείς όπως ο τουρισμός και το εμπόριο
• Ενεργή προώθηση των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών και στόχων εντός των ορίων του
• Συνεργασία με φορείς και οργανισμούς για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και της αειφόρου ανάπτυξης
• Μελέτη και αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που δίνονται στον Δήμο στα πλαίσια του παρόντος εθνικού θεσμικού πλαισίου
Η προβολή των μέτρων και δράσεων που ο Δήμος θα υλοποιήσει στα κτίριά του έχει ήδη περιγραφεί στην σχετική παράγραφο.
Ένα σημαντικό βήμα για την ανάδειξη του Δήμου σε πόλο συντονισμού και διάχυσης πληροφορίας για θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος είναι η κινητοποίηση και συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων του οικιακού και τριτογενή τομέα σε μία άτυπη δομή (φόρουμ) προκειμένου να συζητούνται προτάσεις και κοινές δράσεις με απώτερο σκοπό την αειφόρο ανάπτυξη της πόλης. Λεπτομέρειες για αυτήν την δομή και τους συμμετέχοντες σε αυτήν αναφέρονται στο κεφάλαιο για την «Οργανωτική δομή και την στήριξη από τους εμπλεκόμενους φορείς» του παρόντος Σχεδίου Δράσης.
Μέσω της ανωτέρω δομής ή δράσεων ενημέρωσης / εκπαίδευσης ο Δήμος θα επιδιώξει και την προώθηση των εθνικών / ευρωπαϊκών πολιτικών που σχετίζονται με την ενέργεια και το περιβάλλον και οδηγούν σε μείωση των εκπομπών CO2.
Ενδεικτικά, αναφέρονται η προώθηση:
• Των ευρωπαϊκών οδηγιών 2002/91 και 2010/31 και του αντίστοιχου ελληνικού θεσμικού πλαισίου (Ν. 3661/2008)
• Του θεσμού της ενεργειακής επιθεώρησης και των κερδών από την ενεργειακή πιστοποίηση και αναβάθμιση των κτιρίων του οικιακού και τριτογενή τομέα
• Της Οδηγίας 2006/32 και του αντίστοιχου ελληνικού θεσμικού πλαισίου (Ν. 3885/2010) για τις δυνατότητες από την σύναψη Συμβάσεων Ενεργειακής Αποδοτικότητας με Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών
• Χρηματοδοτικών ευκαιριών σαν το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ» και «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για τα κτίρια του οικιακού τομέα. Το πρόγραμμα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ» στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, ειδικά σε κτίρια που βρίσκονται σε περιοχές χαμηλών και μέσων εισοδημάτων (κοινωνικό κριτήριο) και έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 (μεγάλο περιθώριο ενεργειακής αναβάθμισης). Λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και μέσο εμβαδόν των κατοικιών προ του 1980 (εθνικά και τοπικά στατιστικά στοιχεία), το ποσοστό των κατοικιών του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού που είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα με βάση τα κοινωνικά κριτήρια επιλεξιμότητας, και τον στόχο του προγράμματος που θέτει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για εξοικονόμηση ενέργειας έως 60% σε 100.000 κατοικίες σε εθνικό επίπεδο, ο Δήμος, θα επιδιώξει, μέσω δράσεων ενημέρωσης / ευαισθητοποίησης να ενταχθούν στο πρόγραμμα 1.000 κατοικίες των 80τμ με στόχο εξοικονόμησης 20% επί της τελικής ενέργειας που καταναλώνουν (εκτιμώμενη ετήσια μείωση εκπομπών CO2 2.757,6 tCO2 με εκτιμώμενη εξοικονόμηση ενέργειας ανά κτίριο 30 kWh/m2/έτος. Το «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» είναι ένα πρόγραμμα μαζικής επέμβασης στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος με την χρήση ώριμων ενεργειακών τεχνολογιών και στόχο την πραγματοποίηση 3.100.000 παρεμβάσεων σε κτίρια του οικιακού και τριτογενή τομέα (κατά μέσο όρο 0,78 παρεμβάσεις / κτίριο σε εθνικό επίπεδο). Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού θα επιδιώξει μέσω δράσεων ενημέρωσης / ευαισθητοποίησης να υλοποιηθούν εντός του Δήμου 1.000 παρεμβάσεις σε αντίστοιχα κτίρια των 80τμ εντός του Δήμου με στόχο μείωσης εκπομπών CO2 919,2 tCO2 ετησίως (εκτιμώμενη εξοικονόμηση ενέργειας ανά παρέμβαση 10 kWh/τμ/έτος).
Παράλληλα, ο Δήμος θα εκδώσει Οδηγούς, φυλλάδια ή όποια έντυπα κριθούν απαραίτητα προκειμένου να ενημερωθούν / εκπαιδευτούν οι πολίτες σε λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας αλλά κυρίως στα οφέλη (οικονομικά και περιβαλλοντικά) που έχει η αλλαγή ενεργειακής συμπεριφοράς και η υλοποίηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας χαμηλού κόστους. Προγραμματίζεται η έκδοση φυλλαδίου εξοικονόμησης ενέργειας για τον οικιακό τομέα του Δήμου Αγίων Αναργύρων-Καματερού.
Αντίστοιχα, στον τριτογενή τομέα, ο Δήμος θα επιδιώξει την ενημέρωση / ευαισθητοποίηση των εταιριών / επιχειρηματιών της περιοχής για τα άμεσα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από τις δράσεις και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στους τομείς της αλλαγής ενεργειακής συμπεριφοράς των εργαζομένων και της υλοποίησης μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας χαμηλού κόστους καθώς, την υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων και ΑΠΕ για θέρμανση / ψύξη / παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Από τις δύο αυτές δράσεις εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί επιπλέον εξοικονόμηση στην τελική κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια του οικιακού τομέα (θέρμανση, κλιματισμός, ηλεκτρικές συσκευές, ζεστό νερό χρήσης) και επιπλέον εξοικονόμηση στην τελική κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια του τριτογενή τομέα (θέρμανση, κλιματισμός, ζεστό νερό χρήσης).
Τέλος, ο Δήμος θα μελετήσει τις δυνατότητες που του δίνονται στα πλαίσια του παρόντος θεσμικού πλαισίου ώστε να παρέμβει θετικά στις προσπάθειες εξοικονόμησης ενέργειας, ανάπτυξης συστημάτων ΑΠΕ και μείωσης των εκπομπών CO2 από τον οικιακό και τον τριτογενή τομέα. Αυτές περιλαμβάνουν κυρίως μη τεχνικά εμπόδια όπως: πολεοδομικές διατάξεις, δυνατότητες χρηματοδότησης «πράσινων» έργων, δυνατότητες οικονομικής επιβράβευσης από τον Δήμο (π.χ. μέσω των δημοτικών τελών), προβολή επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε ανάλογες πρωτοβουλίες, κτλ. Προς αυτήν την κατεύθυνση αναφέρονται συγκεκριμένες δράσεις για τα κτίρια του οικιακού και τριτογενή τομέα που ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού σχεδιάζει να αναλάβει στα πλαίσια του Συμφώνου των Δημάρχων:
Περιγραφή δράσης | Αναμενόμενα οφέλη | Εκτιμώμενο κόστος | Χρηματοδότηση | Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης | Εκτιμώμενη μείωση εκπομπών CO2 (tn/yr) |
Δημιουργία φόρουμ με εμπλεκόμενους φορείς του Δήμου | Προώθηση πολιτικών και δράσεων ΕΞΕ / ΑΠΕ | 20.000,00 € | Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012 – 2020 | 7.000 |
Εκστρατεία ενημέρωσης για τα οφέλη από την εξοικονόμηση ενέργειας στον τριτογενή τομέα | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 20.000,00 € | Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012 – 2020 | 6.500 |
Εκστρατεία ενημέρωσης για τα προγράμματα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ», «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» και «ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ» | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 20.000,00 € | Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012 – 2020 | 7.800 |
Υλοποίηση παρεμβάσεων μέσω «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ», «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» και «ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ» | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | Εθνικοί πόροι | 2012 – 2020 | 3.677 |
Πίνακας 13: Προγραμματισμός δράσεων για οικιακό / τριτογενή τομέα
12. Δημοτικός φωτισμός
12. ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ
Ο δημοτικός φωτισμός αποτελεί έναν τομέα όπου μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας χωρίς μεγάλο κόστος ή εργασία, με την αντικατάσταση των υφιστάμενων λαμπτήρων με νέους εξοικονόμησης ενέργειας. Η αντικατάσταση αυτή μπορεί, για λόγους οικονομίας να γίνει και κατά περίπτωση, κάθε φορά δηλαδή που ένας λαμπτήρας καίγεται ή οι υποδομές μίας οδού ανανεώνονται ή αντικαθίστανται. Στον Δήμο μας χρησιμοποιούνται για δημόσιο φωτισμό οι εξής τύποι λαμπτήρων:
Τύπος λαμπτήρα | Ισχύς (W) | Αριθμός λαμπτήρων |
Ατμών νατρίου (Na) ΥΠ | 70 | 276 |
Ατμών νατρίου (Na) ΥΠ | 150 | 2.402 |
Ατμών νατρίου (Na) ΥΠ | 250 | 520 |
Ατμών νατρίου (Na) ΥΠ | 400 | 1.890 |
Ατμών Υδραργύρου (Ηg) | 80 | 150 |
Ατμών Υδραργύρου (Ηg) | 125 | 3.002 |
Ατμών Υδραργύρου (Ηg) | 250 | 50 |
Μικτού φωτισμού | 320 | 1.625 |
Πλατείες/Πεζοδρόμια-Ατμών Υδραργύρου | 160 | 190 |
Πίνακας 14: Δημοτικός φωτισμός (2005)
Με την παραδοχή ότι ο δημοτικός φωτισμός λειτουργεί, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΕΗ, κατά μέσο όρο επί 11 ώρες καθημερινά, ήτοι 4.015 ώρες / έτος, με βάση τα ανωτέρω τεχνικά χαρακτηριστικά και την παραδοχή ότι 1.000 λαμπτήρες Hgθα αντικατασταθούν, στο διάστημα 2012 – 2020, μπορεί να προκύψει εξοικονόμηση ~ 486 MWh (~97%) που αντιστοιχεί σε 558 tCO2 για το εν λόγω διάστημα.
Η υλοποίηση της δράσης μπορεί να γίνει με την προμήθεια των αντίστοιχων νέων λαμπτήρων, μέσω του ετήσιου προϋπολογισμού του Δήμου, κάθε φορά που χρειάζεται αντικατάσταση από τις τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου. Το επιπλέον κόστος για την αγορά λαμπτήρων εξοικονόμησης (σε σχέση με το κόστος αγοράς των ήδη υπαρχόντων τύπων) υπολογίζεται σε 400.000,00 €. Εκτός της αντικατάστασης λαμπτήρων με υφιστάμενες λύσεις οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου παρακολουθούν τις τεχνικές εξελίξεις για λύσεις και εφαρμογές που μπορεί να σχετίζονται με:
• Νέους τύπους λαμπτήρων με ακόμη μικρότερη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (σε σχέση με τις τιμές του παραπάνω πίνακα) για ίδιες τιμές φωτεινότητας και προδιαγραφές ασφάλειας και οπτικής άνεσης
• Νέους ανακλαστήρες ή καλύμματα
• Τεχνολογίες δημοτικού φωτισμού με χρήση ΑΠΕ
• Τεχνολογίες ρύθμισης της έντασης του δημοτικού φωτισμού
· Συστήματα τηλε-διαχείρισης του δημοτικού φωτισμού
Σε αυτό το πλαίσιο, έχει κατατεθεί πρόταση χρηματοδότησης από εθνικούς πόρους για την εγκατάσταση συστήματος διαχείρισης (έλεγχος λειτουργίας και έντασης λαμπτήρων) ενός δικτύου λαμπτήρων φωτισμού οδού (ατμών Νa) με στόχο να επιτευχθεί επιπλέον εξοικονόμηση ενέργειας 153.152 KWh και μείωση των ετήσιων εκπομπών CO2 κατά 130,2 tCO2.
Τέλος, θα εκπονηθεί μελέτη φωτισμού για το σύνολο των αναγκών δημοτικού φωτισμού του Δήμου. Με αυτόν τον τρόπο, εκτός της εξοικονόμησης ενέργειας, θα διασφαλιστούν οι συνθήκες ασφάλειας και οπτικής άνεσης που επιβάλλουν οι σχετικοί Κανονισμοί.
Προς αυτήν την κατεύθυνση αναφέρονται συγκεκριμένες δράσεις για τον δημοτικό φωτισμό που ο Δήμος μας σχεδιάζει να αναλάβει στα πλαίσια του Συμφώνου των Δημάρχων:
Περιγραφή δράσης | Αναμενόμενα οφέλη | Εκτιμώμενο κόστος | Χρηματοδότηση | Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης | Εκτιμώμενη μείωση εκπομπών CO2 (tn/yr) |
Σταδιακή αντικατάσταση λαμπτήρων Hg με εξοικονόμησης ενέργειας | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 400.000,00 € | Ίδιοι πόροι/Εθνικοί πόροι/Χρηματοδοτούμενα προγράμματα | 2012 – 2020 | 62 |
Σταδιακή αντικατάσταση λαμπτήρωνNa με εξοικονόμησης ενέργειας | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 400.000,00€ | Ίδιοι πόροι/Εθνικοί πόροι/Χρηματοδοτούμενα προγράμματα | 2012 - 2020 | 130 |
Εκπόνηση μελέτης φωτισμού για το σύνολο του Δήμου | Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO2 | 20.000,00€ | Ίδιοι πόροι / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων | 2012 |
Πίνακας 15: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικό φωτισμό
13. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
13.1. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ
Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού αναγνωρίζει ότι οι παρεμβάσεις για την μείωση της κατανάλωσης καυσίμου από τον στόλο δημοτικό οχημάτων, ναι μεν θα οδηγήσει μεσοπρόθεσμα σε μείωση των λειτουργικών εξόδων του Δήμου, αλλά δεν θα έχει σημαντική επίδραση στο συνολικό αποτύπωμα CO2 του Δήμου. Εντούτοις, η σωστή προβολή των δράσεων και αποτελεσμάτων που σχετίζονται με τα δημοτικά οχήματα μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και οδηγό για τους πολίτες και επαγγελματίες της πόλης.
Ως δράσεις για τα δημοτικά οχήματα μπορούν να αναφερθούν:
• Αντικατάσταση βαρέων οχημάτων πετρελαίου με οχήματα φυσικού αερίου
• Αντικατάσταση βενζινοκίνητων οχημάτων με υβριδικά ή ηλεκτρικά οχήματα
• Υιοθέτηση και εμπέδωση πρακτικών, όπως το Eco-Driving
Με την μετατροπή των βαρέων οχημάτων για χρήση υψηλών μιγμάτων βιοκαυσίμου, αφενός μειώνεται η κατανάλωση ορυκτού πετρελαίου και αφετέρου μειώνονται οι εκπομπές CO2, σύμφωνα και με την μεθοδολογία του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια.
Η αγορά οχημάτων φυσικού αερίου, διπλού καυσίμου (φυσικό αέριο και βενζίνη) ή υβριδικών (ηλεκτρισμός και βενζίνη) μπορεί να προωθηθεί προς αντικατάσταση υφισταμένων οχημάτων, μετά το τέλος ζωής των τελευταίων. Η ενεργειακή και οικονομική αποδοτικότητα των νέων οχημάτων για τον συνολικό χρόνο ζωής τους, είναι τεκμηριωμένη και αποδεδειγμένη από τους ίδιους τους κατασκευαστές των οχημάτων. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αιτιολογηθεί η απόφαση αγοράς τέτοιων οχημάτων από το Δήμο μέσω διαδικασιών πράσινων
προμηθειών.
Τέλος, υπάρχουν γενικότερες δράσεις που αφορούν στην διαχείριση ενός στόλου οχημάτων ή στον τρόπο αξιοποίησης και οδήγησής τους, προκειμένου να επιτευχθεί η μείωση του αριθμού των οχημάτων που χρησιμοποιούνται αλλά και η αποδοτικότερη χρήση των οχημάτων του στόλου, ενώ κρίσιμη θεωρείται η εκπαίδευση και συμμετοχή των οδηγών σε οποιοδήποτε σχήμα υιοθετηθεί.
Ενδεικτικά, αναφέρονται οι εξής δράσεις:
• Εισαγωγή διαδικασίας για την αγορά ενεργειακά αποδοτικών οχημάτων όποτε απαιτείται η αντικατάσταση παλαιών οχημάτων. Ειδικά για χρήσεις όπου δεν απαιτείται η μεταφορά αντικειμένων (π.χ. δημοτική αστυνομία, υπηρεσίες πολεοδομίας) μπορεί να επιλεχθεί η λύση των μοτοποδηλάτων, μικρών ηλεκτρικών οχημάτων, κα
• Εγκατάσταση συστημάτων GPS στα οχήματα του στόλου προκειμένου να επιτευχθεί ο καλύτερος προγραμματισμός, έλεγχος και αποτίμηση των δρομολογίων και της κατανάλωσης καυσίμου των οχημάτων
• Υιοθέτηση σχήματος ενεργειακής αποδοτικότητας από όλους τους εμπλεκόμενους στον δημοτικό στόλο οχημάτων (γραφείο κίνησης, υπηρεσία συντήρησης, οδηγοί) με στόχο εξοικονόμηση 10% στην συνολική κατανάλωση καυσίμου. Ενδεικτικά, αναφέρονται ποσοστά εξοικονόμησης καυσίμου για διάφορες δράσεις και συμπεριφορές οδήγησης:
Ø Ελαφρά οχήματα